รวมสถิติภัยอันตรายของสังคมไทย

Interactive Dashboard: สถานการณ์สุขภาพคนไทย 2567-2568

ภูมิทัศน์สุขภาพคนไทย 2567-2568

สำรวจสถานการณ์เด่นและความท้าทายด้านสุขภาพที่เชื่อมโยงกัน ตั้งแต่วิกฤตสุขภาพจิตที่ทวีความรุนแรง ไปจนถึงภัยคุกคามเกิดใหม่และปัจจัยทางสังคมที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาวะของคนไทย[1, 2]

วิกฤตเงียบ: สุขภาพจิตของคนไทย

ส่วนนี้เจาะลึกวิกฤตสุขภาพจิตที่กำลังเพิ่มสูงขึ้นอย่างน่ากังวล แสดงให้เห็นถึงขนาดของปัญหา ผลกระทบโดยเฉพาะในกลุ่มเยาวชน และเปรียบเทียบภาระโรคกับปัญหาสุขภาพหลักอื่นๆ เพื่อให้เห็นภาพความเร่งด่วนของสถานการณ์

แนวโน้มผู้ป่วยจิตเวชที่น่ากังวล

จำนวนผู้ป่วยจิตเวชที่เข้ารับการรักษาในระบบสุขภาพของไทยเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดดกว่า 2 เท่าในระยะเวลาไม่ถึง 10 ปี สะท้อนถึงวิกฤตที่ต้องการการแก้ไขอย่างเร่งด่วน

โรคซึมเศร้า

1.5ล้านคน

คือจำนวนผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป (ข้อมูลปี 2564/65)[8, 17]

ความเสี่ยงฆ่าตัวตาย

5.9เท่า

คืออัตราความเสี่ยงฆ่าตัวตายที่เพิ่มขึ้นในหมู่ประชาชนทั่วไป (มี.ค. 2565)[3]

ต้องการความช่วยเหลือ

~10ล้านคน

คือจำนวนคาดการณ์ของผู้ที่ต้องการการสนับสนุนด้านสุขภาพจิต[16]

ขาดแคลนบุคลากร

1:24

คืออัตราส่วนจิตแพทย์ต่อผู้มีปัญหาสุขภาพจิต ซึ่งต่ำกว่ามาตรฐาน WHO[18]

สุขภาพจิต vs. มะเร็ง: เปรียบเทียบภาระโรค

แม้ปัญหาสุขภาพจิตจะมองเห็นได้ไม่ชัดเจนเท่าโรคทางกาย แต่กลับสร้างภาระต่อสังคมและระบบสุขภาพอย่างมหาศาล การเปรียบเทียบนี้ช่วยให้เห็นภาพความรุนแรงในหลายมิติ

แหล่งข้อมูล: กรมสุขภาพจิต[3], กรมการแพทย์[19, 20]

ภัยคุกคามสุขภาพเกิดใหม่

ส่วนนี้จะสำรวจภัยคุกคามสุขภาพที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว ซึ่งได้รับอิทธิพลจากเทคโนโลยี นโยบายที่เปลี่ยนแปลง และการตลาดสมัยใหม่ โดยเฉพาะผลกระทบที่เกิดขึ้นกับกลุ่มเยาวชน

การเติบโตแบบก้าวกระโดดของบุหรี่ไฟฟ้า

การใช้บุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นอย่างน่าตกใจในทุกกลุ่มอายุ โดยเฉพาะในกลุ่มเยาวชน ซึ่งเป็นผลมาจากการตลาดที่มุ่งเป้าโดยตรงและการเข้าถึงที่ง่ายดายผ่านช่องทางออนไลน์[9]

แหล่งข้อมูล: สำนักงานสถิติแห่งชาติ[9], มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่[10]

เกมรุกทางการตลาด

ผลิตภัณฑ์ถูกออกแบบให้ดึงดูดเยาวชน เช่น บรรจุภัณฑ์คล้ายกล่องนมหรือตัวการ์ตูน และโฆษณาผ่านอินฟลูเอนเซอร์ ทำให้เกิดการรับรู้ว่าปลอดภัยและกลายเป็นเรื่องปกติ[9]

ประตูสู่สารเสพติด

นิโคตินในบุหรี่ไฟฟ้าส่งผลเสียต่อพัฒนาการสมองของเด็กและอาจนำไปสู่การใช้สารเสพติดชนิดอื่น ๆ ในอนาคต นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคปอดอักเสบเฉียบพลัน[9]

ปัจจัยทางสังคมและเศรษฐกิจ

สุขภาวะไม่ได้ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมส่วนบุคคลเท่านั้น แต่ยังถูกกำหนดโดยปัจจัยทางสังคมและเศรษฐกิจที่ซับซ้อน ปัญหาเหล่านี้คือรากฐานที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของคนไทยอย่างลึกซึ้ง

🎲

การพนัน

การพนันออนไลน์แพร่หลายในกลุ่มเยาวชน (20% เคยเล่น) และเป็นต้นทางของปัญหาสุขภาพจิต อาชญากรรม และหนี้สิน โดยมี "ต้นทุนที่มองไม่เห็น" ซึ่งกระทบต่อสังคมสูงกว่าผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ[3, 6]

💳

ชีวิตติดหนี้

หนี้ครัวเรือนเปรียบเสมือน "โรคเรื้อรัง" ของเศรษฐกิจไทย และส่งผลกระทบโดยตรงต่อสุขภาพจิต ทำให้เกิดความเครียดและวิตกกังวล โดยเฉพาะในกลุ่มคนรุ่นใหม่และผู้มีรายได้น้อย[2, 5, 14]

🚗

อุบัติเหตุทางถนน

อุบัติเหตุยังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ โดยเฉพาะอุบัติเหตุรถโดยสารและรถจักรยานยนต์ ในปี 2567 มีผู้บาดเจ็บกว่า 1.1 แสนคน โดย 37% เป็นเยาวชนอายุต่ำกว่า 24 ปี[2, 9, 12, 13]

เส้นทางข้างหน้า: อนาคตสุขภาวะ

การรับมือกับความท้าทายที่ซับซ้อนเหล่านี้ต้องการวิสัยทัศน์และยุทธศาสตร์ใหม่ที่ไม่ใช่แค่การ "ตั้งรับ" แต่เป็นการ "สร้างเสริม" สุขภาวะที่ยั่งยืนให้กับสังคมไทย

พลิกโฉมกำลังคน เพื่อสังคมสุขภาวะ

นี่คือแนวคิดเชิงยุทธศาสตร์ที่มุ่งเปลี่ยนกระบวนทัศน์จากการเน้น "การรักษา" ไปสู่ "การป้องกันและส่งเสริมสุขภาพ" เพื่อลดภาระของระบบสาธารณสุขและสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้ทุกคน[21, 22]

หัวใจสำคัญคือการบูรณาการความร่วมมือจากทุกภาคส่วน การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ และการสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชนสามารถจัดการสุขภาวะของตนเองได้[3, 22]

พลิกโฉมกำลังคน
ป้องกันนำการรักษา
เทคโนโลยีดิจิทัล
สุขภาวะชุมชน
บูรณาการนโยบาย

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

สสส.ชี้ 7 ทิศทางสุขภาพคนไทยปี 2567

Line Today. (2567).

10 สถานการณ์เด่นทางสุขภาพ 2568

thaihealthreport. (2568).

สสส.-ม.มหิดล เปิดรายงานสุขภาพคนไทย 2567

thaihealth. (2567).

รายงานสุขภาพคนไทย 2567

hfocus. (2567).

ชีวิตติดหนี้...โรคเรื้อรังของเศรษฐกิจไทย

ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2567).

กาสิโนกับข้อกังวลทางสังคม

The Active. (2567).

รายงานผลการดำเนินงาน ปี 2566 (หน้า 70-71)

สสส. (2566).

ผู้ป่วยจิตเวชในไทยเพิ่มขึ้นกว่า 2 เท่า

amarintv. (2567).

สำนักงานสถิติฯเผยปี 67 คนไทยสูบบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มขึ้น 11.44 เท่า

hfocus. (2567).

ข้อมูลวิชาการเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้า

กรมควบคุมโรค. (2567).

สถานการณ์ยาสูบในประเทศไทย (2558)

ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ. (2558).

อุบัติเหตุรถบัสโดยสาร (TDRI)

TDRI. (2556).

อุบัติเหตุรถบัสโดยสาร (หอการค้าไทย)

หอการค้าไทย. (2566).

หนี้ครัวเรือนไทย: วิกฤตที่แท้จริง

Finnomena. (2567).

ผู้ป่วยจิตเวชในไทยเพิ่มขึ้นกว่า 2 เท่า (Hfocus)

hfocus. (2567).

รายงานสุขภาพจิตของคนไทย (สนง.สภาพัฒนาฯ)

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564).

คนไทย 1.5 ล้านคนป่วยซึมเศร้า

hfocus. (2567).

สุขภาพจิตเด็กไทย: ปัญหาใหญ่ที่ถูกมองข้าม

Thai PBS Policy Watch. (2566).

สถิติมะเร็งประเทศไทย (รพ.จุฬาภรณ์)

โรงพยาบาลจุฬาภรณ์. (2567).

แผนควบคุมโรคมะเร็งแห่งชาติ พ.ศ. 2567-2575

สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. (2567).

พลิกโฉมกำลังคนเพื่อสังคมสุขภาวะ

healthprofessionals21thailand. (ม.ป.ป.).

สมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 17

สสส. (2567).

สร้างสรรค์ข้อมูลเชิงโต้ตอบจากรายงานสถานการณ์เด่นทางสุขภาพ ปี 2567-2568

แหล่งข้อมูล: สสส., กระทรวงสาธารณสุข, และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

รูปภาพ ร.ต.ต.จิณณะ สอนอุ่น

ร.ต.ต.จิณณะ สอนอุ่น

ผู้รวบรวมข้อมูล